Steeds vaker vragen mensen zich af of zonnebloemolie wel zo gezond is. Bijna iedereen heeft het wel in de keuken staan, maar is het wel goed voor onze gezondheid? Na het lezen van dit artikel kun je de vraag beantwoorden.
Wat is zonnebloemolie?
Zonnebloemolie wordt gemaakt van de pitten uit de zonnebloem. Een zonnebloempit wordt geperst, waar de olie uit komt. Een zonnebloempit bevat zo’n 40-50% olie, behoorlijk wat.
Deze olie heeft een lichtgele kleur en ziet er helder uit. Het is altijd vloeibaar, bevat vitamine E, weinig verzadigd vet en een hoog gehalte aan onverzadigde vetten zoals omega 6 en omega 9. Het heeft van zichzelf geen specifieke smaak, waardoor het door alle gerechten gebruikt kan worden.
Zonnebloemolie kan goed tegen verhitting en wordt daarom hiervoor ook veelvuldig gebruikt. Echter, kan zonnebloemolie door licht, warmte en/of lucht oxideren. Hierdoor kan de olie ranzig worden. Je kunt daarom het beste de zonnebloemolie op een donkere en koele plek bewaren. Daarnaast is het belangrijk om de fles goed af te sluiten en eventueel in een donkere fles te doen, om zo oxidatie te voorkomen.
Samenstelling van de vetzuren in zonnebloemolie
- Linolzuur (omega 6): 62% (meervoudig onverzadigd)
- Oliezuur (omega 9): 20% (enkelvoudig onverzadigd)
- Palmitinezuur: 5% (verzadigd)
- Stearinezuur: 4,5% (verzadigd)
- Overige vetzuren: 1,5%
Productieproces zonnebloemolie
De zaden van de zonnebloem worden geperst door middel van een draaipers. Hieruit komt koudgeperste virgine-olie. Je mag deze olie niet warmer maken dan 30 graden, want dan verandert de samenstelling van deze olie en wordt de olie ongezond.
Om uiteindelijk de virgine-olie langer houdbaar te maken wordt het verhit en verder bewerkt. Het is uiteindelijk niet langer houdbaar, maar je kunt de olie gemakkelijker verwarmen tot zo’n 190-230 graden. Bij deze hoge verhitting gaan veel voedingswaarden en vitaminen verloren.
Transvetten en zonnebloemolie
Je kunt de olie verhitten maar een andere bewerkingsmethode is hydrogeneren. Dit wordt vaak toegepast om de olie harder te maken, zodat het smeerbaar wordt. Zo kan het gebruikt worden in gebak, snoep en koekjes. Door dit proces wordt de olie langer houdbaar en beter bestand tegen verhitting. Het nadeel hiervan is dat het proces transvetten produceert.
Wanneer je dus op een pakje koekjes zonnebloemolie ziet staan, zal het vaak gaan om de gehydrogeneerde vorm.
Dit geldt dus alleen voor bewerkte producten. Zonnebloemolie en andere plantaardige oliën bevatten van zichzelf geen transvetten.
Wat zit er allemaal in zonnebloemolie?
We hebben allemaal oliën en vetten nodig om gezond te blijven. Ze leveren natuurlijk calorieën, maar veel belangrijker, ze vervoeren ook vetoplosbare vitamine zoals A, D, E en K.
Vetten en olieën bestaan eigenlijk altijd uit een combinatie van verzadigde en onverzadigde vetten.
Zonnebloemolie bestaat uit een combinatie van verzadigd vet (palmitinezuur en stearinezuur), enkelvoudig onverzadigde vet (oliezuur, omega 9) en meervoudig onverzadigd vet (omega 6).
Het bestaat voor zo’n 60-80% uit omega 6 en voor 20% uit omega 9.
Al eet je per dag kip, ei, een handje vol noten dan krijg je genoeg omega 6 binnen. Wanneer je ook nog zonnebloemolie (rijk aan omega 6) door de maaltijden heen doet kun je er teveel van binnen krijgen.
In Annals of the New York Academy of Sciences is te lezen dat te veel omega 6 je vatbaarder maakt voor infecties, hart- en vaatziekten, artritis, netvliesveroudering en auto-immuunziekten.
Je kunt beter opzoek gaan naar producten die veel omega 3 bevatten en minder omega 6.
Daarom is het aan te raden om gewone zonnebloemolie te vervangen door een betere variant. En die betere variant is al op de markt, high oleic zonnebloemolie.
