Glutenvrij eten is noodzakelijk voor mensen met coeliakie. Bij deze aandoening kan het lichaam geen gluten verdragen; deze beschadigen namelijk de darmwand waardoor voedingsstoffen niet meer goed opgenomen kunnen worden. Vervelende klachten zoals buikpijn of meer ernstige klachten zoals een vitaminetekort en vermoeidheid kunnen het gevolg zijn. Een glutenvrij dieet is voor mensen met coeliakie dan ook de oplossing: de klachten zullen snel verminderen.
Maar hoe doe je dat, glutenvrij eten? Wat mag je wel, wat mag je niet en waar moet je op letten? Vaak zijn mensen bang dat glutenvrij eten betekent dat je bepaalde producten nooit meer mag. Vooral brood, pasta, koekjes, crackers et cetera zijn strikt verboden als je glutenvrij moet eten. Dit betekent echter niet dat je dergelijke producten nooit meer kunt eten. Hoe werkt glutenvrij eten in de praktijk?
Glutenvrij dieet
Omdat er zoveel producten zijn die gluten bevatten is het erg moeilijk om zelf een dieet samen te stellen. Als de diagnose coeliakie is gesteld, verwijst de huisarts de patiënt dan ook meestal door naar een diëtiste. Deze kan een evenwichtig en glutenvrij dieet samenstellen, waarmee je zoveel mogelijk binnenkrijgt wat je nodig hebt.
Toch zijn er enkele voedingsstoffen waar je goed op moet letten, omdat je van deze mogelijk te weinig binnenkrijgt als je glutenvrij eet. Zo kun je geen graanproducten zoals brood en crackers eten, terwijl hier juist wel veel vezels, vitamine B1 en ijzer in zit. Gelukkig zijn er tegenwoordig goede alternatieven verkrijgbaar.
Producten
Glutenvrije producten kun je ruwweg in drie groepen verdelen: de producten die van nature glutenvrij zijn, producten waar geen gluten aan toegevoegd worden en speciale glutenvrije voedingsmiddelen die je in een reformzaak of natuurwinkel kunt halen. Onder de groep producten die van nature glutenvrij zijn en dus zonder problemen gegeten kunnen worden, vallen onder andere:
- Aardappels en rijst
- Groente en fruit
- Zaden en noten
- Vlees en vis
- Zuivel
- Olie en boter.
Ook kun je voedingsmiddelen als boekweit, quinoa en gierst gebruiken. Omdat deze producten bij de verwerking of transport wel in aanraking kunnen zijn geweest met gluten, is het wel belangrijk te kiezen voor het speciale glutenvrij logo. Dit logo wordt alleen aan een product toegekend als deze voldoet aan de criteria van de Nederlandse Coeliakie Vereniging.
Producten waaraan geen gluten worden toegevoegd, zijn te herkennen aan het etiket. Toch kunnen deze voedingsmiddelen wel sporen van gluten bevatten. Ook hier is het dus belangrijk voor het glutenvrij logo te gaan.
Glutenvrij assortiment
In supermarkten, reformwinkels en natuurwinkels is tegenwoordig een steeds groter assortiment glutenvrije producten te vinden. Vooral in reform- en natuurwinkels is de keus relatief groot; in supermarkten is het aanbod vaak nog beperkt. In voedingswinkels vind je vaak veel alternatieven die glutenvrij zijn, zoals brood, crackers, bakmixen, pasta, muesli, repen en koekjes. Het brood of de bakmixen voor brood voorzien in de behoefte aan vezels, ijzer en vitamine B1. Het is dan ook een goede keus om glutenvrij brood te eten.
Met glutenvrije artikelen kun je meer variëren en krijg je meer benodigde voedingsstoffen binnen. Voor een echte broodliefhebber is het daarnaast ook gewoon fijn om glutenvrij brood te kunnen eten. Het assortiment glutenvrije voedingsmiddelen wordt gelukkig steeds groter, waardoor mensen die aan coeliakie lijden steeds meer keus hebben.
Glutenvrij eten in bijzondere situaties
In de praktijk kan het behoorlijk wennen zijn om een glutenvrij dieet te volgen, zeker omdat je dit dieet de rest van je leven moet volhouden. Met de hulp en ondersteuning van een diëtiste is dit echter goed mogelijk. Zo kan een diëtiste tips geven met betrekking tot boodschappen doen en kan hij of zij smakelijke glutenvrije recepten geven.
Maar wat doe je als je naar een feestje of een restaurant gaat? Ook dan moet je rekening houden met je glutenintolerantie. Met de juiste informatie is dit goed te doen. Ook is het belangrijk mensen altijd goed op de hoogte te brengen, zodat zij aanpassingen kunnen regelen.
Zo zijn er speciale restaurants met een glutenvrij logo, waar je onbezorgd kunt eten. Bij andere restaurants is het verstandig van tevoren contact op te nemen met het personeel of de kok. Op een feestje zijn er altijd dingen die je gewoon kunt eten, zoals blokjes kaas en komkommer, pinda’s en rozijnen, naturelchips, wijn, champagne en frisdrank. Zaken als borrelnootjes, gebak en bitterballen moet je laten staan. Vraag de gastheer of gastvrouw bij twijfel om advies of vraag om een etiket van het product. Hoewel glutenvrij eten niet altijd even gemakkelijk is, is dit iets dat met de juiste informatie en ondersteuning goed te doen is.
